Specjalne potrzeby edukacyjne (SPE) dotyczą uczniów, którzy mają różnego rodzaju trudności z realizowaniem programu nauczania. Mogą być związane z rozwojem intelektualnym, kłopotami z adaptacją w grupie, niepełnosprawnością lub problemami ze zdrowiem. Uczniowie z SPE wymagają często indywidualnej ścieżki nauczania oraz wsparcia odpowiednich pomocy dydaktycznych. Kogo dotyczą specjalne potrzeby edukacyjne i jak prowadzić uczniów, którzy się z nimi zmagają?
Specjalne potrzeby edukacyjne to szerokie pojęcie, pod którym skupiono wiele różnych trudności, z jakimi mogą borykać się uczniowie. Często są to problemy z opanowaniem materiału, ale warto pamiętać, że SPE dotyczą również uczniów wybitnie uzdolnionych, którym trzeba zapewnić odpowiednie warunki do rozwoju ich talentów.
Najczęściej specjalne potrzeby edukacyjne dotyczą takich aspektów jak:
Specjalne potrzeby dotyczą zarówno dzieci na pierwszych etapach nauki, jak i uczniów szkół ponadpodstawowych. W przypadku każdego ucznia konieczne jest indywidualne podejście – od diagnozy po zaplanowanie i realizację odpowiedniego programu nauczania (w zależności od konkretnego przypadku danego ucznia, jego wieku i możliwości).
Ponieważ specjalne potrzeby mogą wynikać z wielu różnych przyczyn, prowadzenie uczniów z SPE może mieć różne formy. Zasadniczo najważniejszym celem jest stworzenie warunków, które pozwolą uczniom na możliwie najbardziej efektywną naukę, wyrównanie deficytów lub usunięcie przeszkód, które sprawiają im trudności w szkole. Może odbywać się to przez:
Sprawdzą się tutaj również metody nauk stosujące poznanie wielozmysłowe (na co pozwalają między innymi pomoce do integracji sensorycznej). Różnego rodzaju pomoce dydaktyczne dla dzieci z SPE są bardzo ważnym elementem prowadzenia uczniów ze specjalnymi potrzebami. Współcześnie ogromną rolę w tym procesie odgrywają także materiały multimedialne oraz oprogramowanie.
Nauczyciele i opiekunowie mogą dziś kupić dedykowane zestawy multimedialne pomagające uczniom ze specjalnymi potrzebami. Oprogramowanie SPE przyjmuje często formę gotowych zestawów poświęconych konkretnym potrzebom uczniów, takim jak:
W zależności od zestawu, materiały dydaktyczne to różnego rodzaju karty pracy, plansze, naklejki i inne elementy pozwalające przyswajać wiedzę w sposób kreatywny i angażujący uwagę. Z kolei oprogramowanie to ćwiczenia multimedialne, które można wykonać na komputerze lub tablecie. Ta nowoczesna forma nauki jest bardzo dobrze odbierana przez uczniów z SPE w różnym wieku.
Na specjalne potrzeby edukacyjne można skutecznie odpowiedzieć również z wykorzystaniem wspomnianych wcześniej pomocy dydaktycznych. To bardzo duży zbiór różnych rozwiązań, takich jak:
To tylko niektóre przykłady. Oferta pomocy dydaktycznych dla uczniów z SPE jest bardzo szeroka i zróżnicowana. Skuteczną terapię można prowadzić, wykorzystując nawet relatywnie proste i niedrogie narzędzia.
